4

Poetry in motion

De mooiste oefening binnen de fitness, Elegant en krachtig tegelijkertijd.
We hebben het over de snatch. Uitdagend om te leren, maar:
als je ‘m kunt, wil je niet anders meer.

Auteur: Martijn Hoekstra
Publicatie datum: 21 juni 2021
Leestijd: 4 minuten
Categorie: Olympisch Gewichtheffen

De snatch is één van de twee wedstrijdonderdelen van het Olympisch gewichtheffen. Een wedstrijd begint altijd met de snatch en vervolgens is de clean & jerk aan de beurt. Voor beide wedstrijdelementen, dus zowel de snatch als de clean & jerk, krijgt een atleet drie pogingen. Na een succesvolle poging wordt het gewicht verhoogd. Wordt een beurt gemist, dan mag je er voor kiezen om hetzelfde gewicht over te doen, maar je mag het gewicht ook verhogen. Verlagen van het gewicht is dan niet toegestaan. De hoogste beurt, oftewel het zwaarste gewicht dat je getild hebt in zowel de snatch als de clean & jerk, is je wedstrijdresultaat. Het doel op een wedstrijd is om zoveel mogelijk gewicht te tillen in beide wedstrijdonderdelen, waarbij er wordt gestreden in verschillende gewichtsklassen. 

De oefening 

De snatch is een complexe technische oefening en vraagt om een groot atletisch vermogen. Het doel is om een gewicht in één vloeiende beweging boven je hoofd te krijgen. Je eindigt met gestrekte armen, zogeheten nadrukken (van gebogen armen naar gestrekte armen bewegen) is in het gewichtheffen niet toegestaan. Je moet het gewicht volledig onder controle hebben alvorens de jury aangeeft dat je het gewicht mag laten vallen. Laat je de halter te vroeg vallen, dan kan de beurt worden afgekeurd. Voor een succesvolle snatch moet een atleet beschikken over een combinatie van kracht x snelheid, wat wordt aangeduid met de term vermogen. Een groot vermogen kunnen leveren is erg belangrijk tijdens de snatch, waardoor je de halter voldoende verticale snelheid kunt meegeven. Na de explosieve opwaartse versnelling van de halter verplaats je jezelf onder het gewicht. Dit vraagt om een goede timing en voldoende stabiliteit en mobiliteit, zodat je de halter in een diepe overhead squat positie kunt opvangen en stabiliseren. Vervolgens wordt er vanuit de diepe positie opgestaan. Veelal wordt er gedacht dat het gewichtheffen vooral wordt beoefend door grote, sterke, zware mannen. Je moet uiteraard sterk zijn met betrekking tot het gewichtheffen, maar techniek en snelheid zijn zeker net zo belangrijk. Gewichtheffers onderscheiden zich van veel andere sportdisciplines als het gaat om atletisch vermogen. Dit uit zich met name in explosieve bewegingen. Een gewichtheffer verliest niet snel een sprintje van 10 of 20 meter, en springt vaak het hoogst van iedereen in de sportschool. 


Aandachtspunten 

De snatch is een technische oefening waarbij je de halter maximaal probeert te versnellen. Er worden veel gewrichten, spieren en structuren aangesproken tijdens een snatch. Bij dit soort complexe bewegingen heeft het vaak geen of minder zin om te focussen op specifieke elementen in de uitvoering van de beweging. Bijvoorbeeld dat je denkt aan schouders naar je oren bewegen tijdens de pull fase van de snatch, knieën strekken tijdens de pull of ellebogen op slot in de eindpositie met de halter boven je hoofd. De focus is dan vooral intern gericht, oftewel de aandacht is gericht op de uitvoering van de beweging. Het werkt vaak beter om de focus extern te richten, waarbij de aandacht gericht is op het effect van een beweging op de omgeving. Bij de snatch kun je dan bijvoorbeeld denken aan de grond wegduwen tijdens de startfase, aan een verticale sprong tijdens de maximale versnelling, aan de halter dichtbij houden, of je kunt een stabiele, sterke eindpositie inbeelden waar je naar toe wilt werken. Een externe focus is effectiever dan een interne focus, zowel wat betreft het uitvoeren als het aanleren van bewegingen zoals de snatch. 


Progressie 

Bij progressie in de snatch denken we vooral aan meer kilo’s kunnen tillen en dit is uiteraard ook het belangrijkste op lange termijn, maar zeker in het begin kun je op meerdere vlakken waardevolle progressie boeken. Zo kun je progressie boeken op het vlak van mobiliteit, waardoor je de halter bijvoorbeeld in een diepere overhead squat positie kunt opvangen, met behoud van juiste posities en voldoende stabiliteit. Daarnaast kun je progressie boeken door bijvoorbeeld beurten op een zelfde gewicht met een betere techniek te tillen en of deze vaker succesvol en soepeler uit te voeren binnen een training. Technische vooruitgang staat zeker in de beginfase van het leren snatchen centraal. Je wilt beter worden in de sport gewichtheffen, waarbij het vaak raadzaam is om de kilo’s los te laten en te focussen op techniek, juiste houding en posities, timing, stabiliteit en mobiliteit.     


Afsluiting 

De snatch is een prachtige uitdagende oefening en vergroot je atletisch vermogen. Het is een complexe oefening op hoge snelheid en biedt veel voordelen voor je lijf. Met de juiste coaching kan iedereen de snatch aanleren, afgestemd op het individu. Het leerproces aangaan met betrekking tot de snatch, daar gaat niemand spijt van krijgen. Wie wil er nou niet tegelijkertijd sterker, explosiever en soepeler worden en tevens werken aan een goede lichaamshouding!